Pitagora, filozofi i madh i lashtësisë, nuk njihet vetëm për kontributin e tij në matematikë, por edhe për një mënyrë unike të jetesës shpirtërore e mendore. Një ndër mësimet më të thella që u mësonte ndjekësve të tij ishte disiplina e heshtjes – një praktikë që synonte të edukonte mendjen përmes kontrollit të gjuhës dhe të nxiste reflektimin e brendshëm.
Heshtja si ushtrim i vetëkontrollit
Sipas Pitagorës, gjuha është pjesa më e vështirë për t’u disiplinuar. Ajo është burimi i shumë konflikteve, vuajtjeve dhe keqkuptimeve. Kur njeriu e mban gjuhën nën kontroll, ai fiton qetësi mendore, fokus të thellë dhe një lidhje më të pastër me vetveten. Për Pitagorën, të heshtësh nuk do të thotë vetëm të mos flasësh — por të dëgjosh, të kuptosh dhe të thellohesh.
Heshtja si rrugë drejt mençurisë
Filozofi i lashtë besonte se vetëm përmes heshtjes njeriu arrin të lidhet me thelbin e tij. Në momentin kur ndalon zhurmën e jashtme dhe bisedën e pafundme, njeriu ka mundësi të dëgjojë zërin e vet të brendshëm. Pikërisht kjo lidhje me vetveten është ajo që ai e quante mençuri autentike – një dije që nuk vjen nga fjalët, por nga përvoja e drejtpërdrejtë me veten.
Historiani Thomas Stanley shkruante në shekullin XVII se nëse do të ndiqnim mësimet e Pitagorës, shoqëria jonë do të ishte më fisnike dhe më e ekuilibruar. Ai e përshkruante Pitagorën si një njeri që dukej sikur kishte jetuar njëzet jetë – aq i thellë dhe i pasur ishte mendimi i tij.
Rekomandimet e Pitagorës për një jetë në ekuilibër
Përveç disiplinës së heshtjes, Pitagora predikonte edhe një mënyrë jetese që promovonte qetësinë, shëndetin dhe harmoninë me natyrën. Këto janë disa prej udhëzimeve që ai i besonte me gjithë zemër:
– Kaloni kohë me natyrën dhe ekspozohuni ndaj dritës së diellit, duke ndjekur ritmet natyrore të ditës.
– Praktikoni heshtje të plotë për të paktën një orë çdo ditë.
– Mbani një dietë të shëndetshme, duke shmangur tepricat.
– Ushtroni trupin rregullisht për të mbajtur gjallërinë mendore e fizike.
– Angazhohuni në biseda me vlerë që pasurojnë shpirtin dhe mendjen.
– Jepni hapësirë për krijimtari, sepse edhe shprehja artistike është formë e thellimit të vetes.
Në një botë ku zhurma është e kudondodhur dhe mendjet janë gjithnjë të shpërqendruara, disiplina e heshtjes sipas Pitagorës është më aktuale se kurrë. Vetëm kur ndalemi dhe heshtim, mund të kuptojmë vërtet se kush jemi dhe çfarë na nevojitet. Në atë heshtje lind mençuria.