Një studim i ri i publikuar më 10 nëntor në British Medical Journal (BMJ) nuk ka gjetur prova të forta që përdorimi i paracetamolit (acetaminophen) gjatë shtatzënisë ndikon në rritjen e rrezikut për autizëm apo çrregullime të tjera të zhvillimit nervor, si ADHD, tek fëmijët.
Hulumtimi është kryer nga studiues të Universitetit të Liverpoolit, të cilët analizuan nëntë rishikime sistematike që përfshinin gjithsej 40 studime mbi përdorimin e paracetamolit gjatë shtatzënisë dhe zhvillimin e trurit tek fëmijët.
Sipas rezultateve, cilësia e përgjithshme e provave që e lidhin paracetamolin me çrregullimet neurozhvillimore është “e ulët deri në kritikisht e ulët”. Studiuesit theksojnë se lidhjet e raportuara më parë mund të jenë ndikuar nga faktorë të tjerë brenda familjes, si gjenetika, shëndeti mendor i prindërve apo stili i jetesës.
“Bazuar në të dhënat aktuale, nuk ka asnjë lidhje të qartë midis përdorimit të paracetamolit gjatë shtatzënisë dhe diagnozës së autizmit apo ADHD-së te fëmijët”, ka deklaruar profesorja Shakila Thangaratinam, udhëheqëse e studimit dhe drejtuese e Qendrës për Kërkime të Shëndetit të Grave në Universitetin e Liverpoolit, përcjell Inteligjenca n’3D.
“Këto gjetje duhet të ndihmojnë profesionistët e kujdesit shëndetësor që të japin këshilla të bazuara në prova dhe të risigurojnë nënat për përdorimin e sigurt të këtij ilaçi kur është i nevojshëm”, shtoi ajo.
Studiuesit vërejnë se shumë nga kërkimet e mëparshme nuk kanë marrë parasysh mjaftueshëm faktorët familjarë, gjë që mund të ketë krijuar përshtypje të gabuara për një lidhje të drejtpërdrejtë midis barnave kundër dhimbjes dhe çrregullimeve neurozhvillimore. Vetëm dy nga studimet e përfshira kishin analizuar në mënyrë të plotë ndikimin e faktorëve gjenetikë dhe mjedisorë, dhe në ato raste lidhja midis paracetamolit dhe autizmit pothuajse u zhduk pas rregullimeve statistikore.
Autorët e kërkimit theksojnë se duhen studime më të avancuara dhe të standardizuara, që të marrin parasysh dozën, kohëzgjatjen dhe ndikimin e faktorëve të jashtëm gjatë shtatzënisë.
Megjithatë, rekomandimet për përdorimin e paracetamolit mbeten të pandryshuara. Ky medikament është ende ilaçi standard për lehtësimin e dhimbjeve dhe uljen e temperaturës gjatë shtatzënisë dhe konsiderohet i sigurt nga institucionet kryesore ndërkombëtare, përfshirë Organizatën Botërore të Shëndetësisë (OBSH) dhe Agjencinë Evropiane të Barnave (EMA).
Ky studim, i quajtur “umbrella review”, përmbledh të gjitha provat ekzistuese dhe tregon qartë se nuk ka dëshmi të mjaftueshme për ta lidhur përdorimin e paracetamolit gjatë shtatzënisë me autizmin apo ADHD-në. Sipas autorëve, kërkimet e ardhshme duhet të fokusohen në faktorët familjarë dhe biologjikë që mund të ndikojnë në zhvillimin e trurit të fëmijës, në vend që të fajësohet një ilaç i zakonshëm pa bazë të fortë shkencore.
Në muajt e fundit, tema ka tërhequr vëmendje të madhe publike, pasi presidenti amerikan Donald Trump kishte bërë thirrje që gratë shtatzëna të shmangin përdorimin e Tylenol-it, duke paralajmëruar për një rrezik të mundshëm të autizmit. Megjithatë, ai nuk ofroi prova shkencore për këtë pretendim, ndërsa organizatat shëndetësore ndërkombëtare e kanë kundërshtuar qartë këtë pohim, duke theksuar se nuk ekziston asnjë lidhje e vërtetuar mes përdorimit të paracetamolit gjatë shtatzënisë dhe autizmit tek fëmijët. /Inteligjenca n’3D
